Historycznie początkiem pracy psychoanalitycznej było zajmowanie się problemami osób dorosłych. Szybko jednak rozwinęła się na tym gruncie psychoanaliza dzieci i młodzieży. Wśród prekursorów leczenia dzieci były Hermina Hug-Hellmuth, polska psychoanalityczka Eugenia Sokolnicka, czy też powszechnie znane Melania Klein i Anna Freud. Wśród dalszych istotnych nazwisk pojawiają się osoby Margaret Mahler czy Esther Bick. Choć początkowo była to domena Kobiet psychoanalityczek, wkład w rozwój myśli psychoanalizy i terapii dzieci wnieśli również Mężczyźni. Trudno nie uwzględnić np. osoby Donalda Winnicotta czy też Johna Bowlby’ego i ich wpływ na procesy terapeutyczne, lecz również współczesną pracę pedagogiczną i socjalną.
Osiągnięcia psychoanalityków zajmujących się dziećmi i młodzieżą, stanowią obecnie fundamenty rozumienia życia psychicznego nie tylko tej grupy pacjentów,
lecz odnoszone są do całości funkcjonowania człowieka. Dały podstawę do lepszego rozumienia całego procesu rozwojowego człowiek wraz z nieodzownymi frustracjami i kryzysami rozwojowymi. Wśród zjawisk rozpoznanych, które przewijają się w praktyce terapeutycznej, spotyka się m.in. załamania procesów rozwoju (np. w etapach separacji, w wieku adolescencji), przejawy lęków i fobii, zachowania impulsywne i agresywne, problemy w funkcjonowaniu rówieśniczym, problematyka seksualności. Praca psychoanalityków dziecięcych bazująca na wyjątkowości każdego dziecka, z jego indywidualnym sposobem wewnątrzpsychicznego przeżywania,
dała też możliwość uwzględnienia roli rodziny i środowiska oraz niebagatelny wpływ na realne codzienne wsparcie jakie niosą młodemu człowiekowi.
W przypadku współpracy z osobami niepełnoletnimi – niezbędna jest konsultacja z rodzicem/opiekunem prawnym. Następnie przeprowadzona jest konsultacja z dzieckiem. W przypadku dzieci młodszych mogą zostać zaproponowane regularne spotkania z rodzicami. Jednak nie dotyczą one przekazywania treści rozpoznawanych w trakcie pracy z dzieckiem, gdyż przyjmuje się, że nawet najmłodsza osoba, ma pełne prawo do zachowania w intymności i tajemnicy treści przekazywanych terapeucie. W ten sposób realizowana jest zasada poufności tego, co dzieje się w gabinecie. W przypadku pracy ze starszymi nastolatkami, terapeuta może zrezygnować ze spotkania z rodzicami w trakcie leczenia, by sam nastolatek w pełni doświadczał własnej podmiotowości. Odmiennie też, w porównaniu do terapii dorosłych, wygląda metoda pracy z dzieckiem, w której korzysta się z technik zabawy, rysunku aby zrozumieć Jego świat przeżyć psychicznych. Zadaniem terapeuty jest towarzyszenie dziecku w tych czynnościach, zaś treści wytworów stanowią materiał i przestrzeń pracy. Wraz z wiekiem proponuje się przechodzenie do bardziej symbolicznej formy ekspresji, czyli w miejsce zabawy i rysunku, więcej przestrzeni daje się rozmowie.